Nasser Rabah, een dichter uit Gaza: "Onze emoties zijn als dood. We gaan mechanisch naar begrafenissen, alsof we naar de markt gaan."

De stem en de woorden van Nasser Rabah komen uit zijn huis, gedeeltelijk verwoest door Israëlische bombardementen in het vluchtelingenkamp Al Maghazi in de centrale Gazastrook , waar hij in 1963 werd geboren en waar hij tot op de dag van vandaag verblijft, omringd door ruïnes en het al te nabije geluid van geweervuur ​​en bombardementen. Het interview met deze krant duurt weken, met vragen die soms dagenlang onbeantwoord blijven, totdat de dichter plotseling weer opduikt en het gesprek wordt hervat.

“Mijn nieuwe dagelijkse zorgen vormen een onverwachte last: mijn kinderen zoveel mogelijk beschermen tegen granaatscherven en verdwaalde kogels, voedsel vinden, een minimum aan hygiëne in acht nemen, brandhout verzamelen…” somt ze op, bijna verontschuldigend.

Nasser Rabah is een van de meest vooraanstaande Palestijnse dichters van dit moment en publiceerde verschillende dichtbundels in onder andere het Arabisch, Spaans, Engels en Frans. Zijn stem is sterker geworden sinds het uitbreken van deze oorlog in oktober 2023, en Gaza: Het gedicht deed zijn deel (Ediciones del oriente y del mediterráneo), grotendeels geschreven in de afgelopen maanden, is onlangs in Spanje verschenen.

“Rabah heeft een unieke, spirituele, diepgaande en universele stem die boven de wisselvalligheden van haar volk uitstijgt”, legt Inmaculada Jiménez Morell, directeur publicaties bij Ediciones de Oriente y del Mediterráneo, uit aan deze krant.

In haar verzen zijn er verwoeste huizen, vluchtende vogels, dode mensen, verminkte lichamen, stof, leegte, verdriet en angst. Er is ook een sprankje hoop. Haar werk heeft zich bevrijd van kunstmatigheid en is een dagelijkse levensader geworden. De schoonheid van haar poëzie, waarvan Rabah toegeeft zich niet volledig bewust te zijn, schuilt in die verwoestende en vernieuwende eenvoud, die in staat is om in een flits het voortbestaan ​​en lijden van de inwoners van Gaza te beschrijven.

“In oorlogstijd zie ik poëzie bijna als een patriottische plicht, een nationale missie om de ramp te documenteren”, zegt hij.

Vraag: Hoe schrijf je poëzie te midden van oorlog, vlucht en honger?

Antwoord. Mijn schrijftempo is versneld, terwijl de adrenaline constant stroomt en scènes van verdriet, pijn en afschuw zich voor mijn ogen en hart afspelen. Mijn vingers haasten zich om zich te uiten en te schreeuwen, ondanks mijn nieuwe dagelijkse zorgen, die een onverwachte last vormen, zoals mijn kinderen zoveel mogelijk beschermen tegen granaatscherven en verdwaalde kogels, naar voedsel zoeken , een minimum aan hygiëne in acht nemen of brandhout verzamelen...

P. Het is zeker een ander soort poëzie

A. Ja. In oorlogstijd maken we ons minder druk om de kwaliteit, de structuur van het gedicht, de muzikaliteit van de taal of de metaforen. We schrijven wat er gebeurt, wat we zien, op een eenvoudige manier. De teksten worden realistischer. Maar verrassend genoeg kunnen deze verzen van buitenaf gezien esthetisch aantrekkelijk lijken en zelfs een niveau van filmische fantasie bereiken, omdat de realiteit in Gaza echt fictie lijkt. We schrijven bijvoorbeeld zinnen als deze: "We trainen onze ogen om onze ontbrekende ledematen verkeerd te tellen." Een journalistieke en zelfs poëtische uitspraak.

V. Wat bedoelde u met die zin?

A. Ik heb het over mensen, vooral kinderen, bij wie ledematen zijn geamputeerd, soms zelfs zonder verdoving. Elke dag zien we mensen die een arm of been missen, en dat vinden we normaal. Soms denk ik dat we het verdriet en de pijn proberen te overwinnen door ze in hun geheel te zien, met hun twee armen en twee benen, waardoor het lijkt alsof we onze ogen trainen om hun missende ledematen niet te tellen.

V. Een paar maanden geleden schreef u ook dit vers: “In de oorlog stikt het hart, de woorden branden, vogels smelten erin als rode dauw, fladderend op een grote mast die ze vaderland noemen.”

A. Ja, in oorlogstijd zie ik poëzie bijna als een patriottische plicht, een nationale missie om de historische ramp te documenteren en de zorgen te uiten van mensen die getroffen zijn door bombardementen en ontheemding. Mijn missie blijft om poëzie te vinden tussen het puin van Gaza.

Mijn missie blijft om poëzie te vinden tussen het puin van Gaza.

V. Wanneer en hoe schrijf je?

A. Nadat ik de essentiële klusjes heb gedaan die nodig zijn om mijn gezin en mezelf in leven te houden, voel ik me uitgeput en depressief. Bovendien hoor ik bijna elke dag berichten over vrienden of buren die gewond raken of sterven. Maar ik schrijf zoveel mogelijk gedichten en teksten op mijn mobiele telefoonscherm. Ik schrijf met een vermoeide ziel, maar ik schrijf omdat ik voel dat het me op de een of andere manier bevrijdt van onderdrukking, en het is mijn manier om vol te houden tot de oorlog voorbij is.

V. U woont nog steeds met uw gezin in uw huis.

A. We vertrokken voor 40 dagen in januari 2024 en zochten onderdak in een ander huis en vervolgens in een tent, maar we keerden terug . Een deel van ons huis was verwoest, maar we ruimden het puin op, repareerden wat muren en we zijn er nog steeds, en we overleven het. Maar dit zijn zware dagen; de bombardementen houden niet op, en we zijn heel dicht bij de Israëlische grens, ongeveer een kilometer verderop, en het gevaar is altijd aanwezig. Daarbij komt nog het gebrek aan voedsel en geld.

V. Uw persoonlijke bibliotheek werd verwoest door Israëlische tanks.

A: Ja, mijn huis en andere huizen in de buurt werden het doelwit van Israëlische legertanks tijdens de invasie van kamp Al-Maghazi. En ik heb een onbevestigd vermoeden dat de bibliotheek opzettelijk is gebombardeerd... De andere twee kamers in het huis die verwoest werden, waren direct gericht op de tanks, maar voor het bombarderen van de bibliotheek was een zeer smalle kijkhoek nodig om de granaat te raken.

V. Schrijvers, professoren en kunstenaars zijn in deze oorlog omgekomen en culturele, educatieve en historische centra zijn gebombardeerd. Hoe interpreteert u deze menselijke en materiële verliezen ?

A. Ik geloof dat Israëls doel is om elke mogelijkheid van een Palestijnse politieke entiteit, oftewel een Palestijnse staat , in de toekomst uit te sluiten. Daarom verwoest het huizen, ziekenhuizen, scholen, moskeeën, culturele instellingen en archeologische vindplaatsen, en doodt het zoveel mogelijk burgers. Het laat de bevolking ook verhongeren om de mogelijkheid om Gaza zo snel mogelijk te verlaten nog dringender te maken.

Mijn gedichten zijn verdrietig. Ze gaan over de wonden die deze oorlog ons toebrengt, maar ook over het overleven, over de kracht van het volk en hun menselijkheid, die weerstand biedt ondanks de pogingen van Israël om die te vertrappen.

V. Wat is het laatste gedicht dat je schreef?

A. Het heet How We Die , ik heb het twee dagen geleden uitgelezen. Het gaat ongeveer zo: "Hoeveel mensen er zijn gestorven, het maakt niet meer uit. Hoeveel van ons zijn gestorven, er is geen herinnering meer om te tellen. Oorlog is een lelijke lucht, achtergrondmuziek bij een herhaalde Holocaust. Hoeveel mensen er zijn gestorven, het maakt niet meer uit, verbrande handen kunnen niet tellen."

P. Het zijn gedichten van immense droefheid

A. Ze weerspiegelen ons leven. Soms denk ik dat we zo ongelukkig zijn in Gaza dat onze emoties dood zijn. We gaan mechanisch naar begrafenissen, alsof we naar de markt gaan. Onze kinderen kunnen de geluiden van geweervuur ​​en raketten onderscheiden, en de dood is een schaduw die ons altijd vergezelt. Mijn gedichten zijn droevig; ze spreken over de wond die deze oorlog heeft veroorzaakt, maar ook over overleving, over de kracht van het volk en hun menselijkheid, die standhoudt ondanks Israëls pogingen om die met voeten te treden.